Contact

Inleiding

Het initiatief Nationale Inzameling Landbouwplastics zet zich in om de grote hoeveelheden landbouwplastics die in Nederland gebruikt worden, op een duurzame manier te verwerken. Momenteel is er geen nationaal recyclingsysteem voor landbouwplastics in Nederland, wat leidt tot hoge verbrandingskosten en milieuvervuiling. Met financiële ondersteuning van LIOF (Limburgs Instituut voor Ontwikkeling en Financiering) onderzoeken Platform Tuinbouwreststromen, Greenport West-Holland en Bluehub of er ook in Nederland draagvlak is voor een dergelijk platform. Hierin heeft het initiatief de samenwerking gevonden met de Federatie Nederlandse Rubber– en Kunststofindustrie (NRK). De partijen trekken inmiddels gezamenlijk op om bedrijven uit de agrarische sector, plastic recycling en afvalinzameling bij het initiatief te betrekken.

Achtergrond

De noodzaak voor dit specifieke project ontstond door de uitdagingen waarmee telers aan het einde van het seizoen geconfronteerd worden bij de afvoer van loopfolie. Pilots voor recycling hebben aangetoond dat een nationale aanpak efficiënter zou zijn.

Het initiatief heeft een inventarisatie gemaakt van de bedrijven die willen deelnemen aan het recyclingsysteem in Nederland. Hierbij zijn ketenpartners geïdentificeerd, waaronder plastic producenten, verkooporganisaties, verbruikers (agrariërs en loonwerkers), afvalverwerkers en recyclingbedrijven. De overheid speelt een cruciale rol door financiële ondersteuning te bieden en door beleid en regelgeving vast te stellen. In andere landen zoals Duitsland (DACH, ERDE) en Frankrijk (Adivalor) bestaan reeds succesvolle systemen. Deze worden gecoördineerd door APE (Agricultural Plastics Environment) op Europees niveau en worden gefinancierd door de producenten van landbouwplastics. Zij hebben de primaire verantwoordelijkheid om te zorgen dat materialen die zij op de markt brengen ook weer verwerkt kunnen worden tot nieuwe grondstoffen.

Het project leidt tot meerdere voordelen met betrekking tot duurzaamheid. Het doel is om te voorkomen dat plastic materialen in de natuur, het land, water of als restafval terechtkomen, door recycling te bevorderen in de gehele agrarische sector. Het streven is om alle gebruikte landbouwplastics in te zamelen en te recyclen.

Uitdaging

De belangrijkste uitdaging is dat landbouwplastics niet of onvoldoende gerecycled worden, wat resulteert in te veel reststoffen. Plastics worden op verschillende manieren toegepast en dit vereist verschillende kwaliteitssystemen die passen bij de verschillende type vervuiling. In veel gevallen zullen telers en agrariërs hun processen moeten aanpassen om de recycling van landbouwplastics mogelijk te maken. Het initiatief Nationale Inzameling Landbouwplastics wil hen hierin ondersteunen en samen zoeken naar oplossingen.

Oplossing

Willem van Hoof, projectleider van het initiatief Nationale Inzameling Landbouwplastics, wil vooral kijken naar bestaande systemen in andere landen en samenwerkingen aangaan. Hij benadrukt:

“Het was belangrijk om het wiel niet opnieuw uit te vinden, maar te onderzoeken hoe bestaande systemen naar Nederland vertaald kunnen worden en of er voldoende draagvlak is voor dergelijke oplossingen.”

Onderzoek

Voor het onderzoek is een plan van aanpak ontwikkeld waarbij 25 bedrijven uit de keten werden geïnterviewd. Dit hielp om te bepalen wat de behoefte in de Nederlandse markt is en of de bestaande systemen in het buitenland aangepast kunnen worden om hierop aan te sluiten. Voor dit onderzoek werden interviews afgenomen met onder andere plastic producenten, afvalinzamelaars, recyclingbedrijven, verkooporganisaties en brancheverenigingen zoals Agrodis, LTO Nederland, Vereniging Afvalbedrijven en Federatie NRK. Ook is er gesproken met initiatieven in andere landen zoals ERDE en APE.

Resultaten

De belangrijkste bevindingen uit de pilot en het onderzoek toonden aan dat er voldoende draagvlak is om in Nederland een nationaal recyclingsysteem voor landbouwplastics op te zetten. De overheid werkt aan regelgeving die dit ondersteunt. Willem zegt hierover:

“We zijn begonnen met het definiëren van een ambitie en visie voor een innameplatform. Het is daarbij met name van belang realistische doelstellingen vast te stellen die recht doen aan de verschillende toepassingen van plastics in de agrarische sector en aansluiten bij de behoefte van producenten, agrarisch ondernemers, afvalbedrijven en recyclers.

Vervolgstappen

De toekomstplannen omvatten de oprichting van een bestuursgroep bestaande uit plasticproducenten, verkooporganisaties en andere ondernemers uit de sector om beslissingen te nemen over de structuur van initiatief Nationale Inzameling Landbouwplastics. Er zal communicatie ontwikkeld moeten worden en pilots uitgevoerd moeten worden om materialen in te zamelen. Ervaren mensen uit lopende buitenlandse projecten kunnen helpen bij de operationele inrichting van een systeem. Het is belangrijk dat Nederlandse partijen betrokken zijn om de belangen van de regionale partijen daarbij te borgen.

Voordelen

De omschakeling van een lineair naar een circulair systeem kost geld. We willen voorkomen dat de rekening hiervoor bij de agrariërs komt te liggen. Door ervoor te zorgen dat plastics geschikt voor recycling worden ingezameld, kunnen recycling bedrijven de reststromen goedkoper verwerken tot regranulaat. Daarmee worden de kosten voor producenten lager en blijft er geld over om de agrariërs te belonen voor het extra werk dat zij hebben voor het schoon inleveren van het plastic afval. Die nieuwe werkwijze zal gezamenlijk door de agrarische sector worden opgezet.

Conclusie

Vanuit een regionaal initiatief streven we naar nationale impact. Dit betekent een bredere invloed op de agrarische sector, door de kosten te verlagen en best practices te ontwikkelen voor de inzameling van plastic reststromen en toepassingen van gerecycled plastic. Gezamenlijk met de sector willen we nieuwe werkmethoden ontwikkelen om landbouwplastics te recyclen.

Aanbevelingen

Willem zoekt het vooral in de samenwerkingen:

“Onze aanbeveling aan andere bedrijven die soortgelijke problemen hebben, is om te kijken naar bestaande systemen en samenwerkingen te zoeken. Circulaire economie bereik je niet alleen. Het is belangrijk om niet bang te zijn om beleid en regelgeving te verkennen en te verbeteren.”

Wil je ook bijdragen aan een circulaire oplossing voor landbouwplastics?

Klik hier!